Przed nami obchody Święta Niepodległości. Świętować będziemy od 31.10 do 11.11 pod hasłem „Dni Wolnościowe”.

119 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „Dni Wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.

„Dni Wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.

Republika Zagłębiowska przetrwała tylko dziesięć dni. Została zdławiona przez stan wojenny. Uczestnicy rewolucyjnych wydarzeń stali się ofiarami brutalnych represji ze strony władz zaborczych. Zbudowana jednak w tym czasie świadomość polityczna robotników oraz pamięć o bohaterskich czynach bojowców PPS pozwoliła kontynuować niepodległościowe dążenia, których zwieńczeniem była odbudowa państwa polskiego w 1918 roku.

Patronem tegorocznych obchodów Dni Wolnościowych jest Bolesław Burski. Z urodzenia warszawianin, ale większą część dorosłego życia spędził w Dąbrowie Górniczej, gdzie zajmował się projektowaniem terenów zielonych.

Bolesław Feliks Burski ps. Jasieńczyk urodził się 1 września 1905 r. w Warszawie w rodzinie Heleny z d. Boczkowskiej i Mamerta Burskich. Z zawodu był inżynierem rolnictwa. Ukończył szkołę ogrodniczą w Warszawie i Węgrowie, uzyskując dyplom technika ogrodnika. W czasach szkolnych należał do Związku Harcerstwa Polskiego. W latach 1923–1927 studiował architekturę krajobrazu we Francji. W latach 1928–1929 odbył służbę wojskową, kończąc Dywizyjną Szkołę Podchorążych Piechoty w Jarocinie, przy 70 pp. Już w wieku 26 lat uzyskał nominację oficerską. Prowadził też zajęcia harcerskie, a jako harcmistrz organizował kręgi starszoharcerskie. Do 1935 r. uzupełniał studia na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Przed wybuchem II wojny światowej Burski mieszkał i pracował jako architekt zieleni w Dąbrowie Górniczej. W 1932 r. zaprojektował i nadzorował realizację parku robotniczego z placem sportowym na Koszelewie.

W tym roku wyszła książka pt. „Pawiak, Majdanek, Auchwitz”. Wojenne wspomnienia Bolesława Burskiego publikowane są po raz pierwszy, niemal 80 lat od ich spisania. Autor został aresztowany w grudniu 1942 roku z powodu działalności konspiracyjnej. Więziony najpierw na Pawiaku, następnie w niemieckich obozach koncentracyjnych w Lublinie na Majdanku i w Auschwitz. Zbiegł z transportu ewakuacyjnego do KL Mauthausen.

 

HARMONOGRAM DNI WOLNOŚCIOWYCH

31 października (czwartek)

PLAC WOLNOŚCI

9.00 – złożenie kwiatów na grobach Edwarda Miętki i Ludwika Berbeckiego (cmentarze przy ulicy Starocemntarnej i 11 listopada),

10.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Bohaterom Czerwonych Sztandarów pl. Wolności występ Miejskiej Orkiestry Dętej.

5 listopada (wtorek)

TUCZNAWA (ul. Ludwika Idzikowskiego 139)

9.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Legionów Polskich oraz Dębem Wolności,

11.00 – Święto Lotnictwa w Tucznawie, złożenie kwiatów pod obeliskiem lotnika Ludwika Idzikowskiego przy Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 6,

11.30 – Akademia okolicznościowa przygotowana przez ZSP nr 6.

7 listopada (czwartek)

MUZEUM MIEJSKIE „SZTYGARKA” (ul Legionów Polskich 69)

9.00 – złożenie kwiatów na grobie Bolesława Burskiego (cmentarz przy ulicy 11 listopada),

17.00 – Midisaż wystawy czasowej pt. „Bolesław Burski 1905 – 1984”,

17.30 – Promocja książki Bolesław Burski: „Pawiak, Majdanek, Auschwitz” – spotkane z Anną Wójcik, redaktor naukową (wstęp wolny).

18.30 – 20.00 – Patriotyczne śpiewanie Towarzystwa Przyjaciół Dąbrowy Górniczej (wstęp wolny).

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA (ul. Kościuszki 25)

17.00 – Koncert patriotyczny „Pasja i patriotyzm” w wykonaniu wychowanków Młodzieżowego Ośrodka Pracy Twórczej w Dąbrowie Górniczej. Obowiązuje rezerwacja bezpłatnych wejściówek.

8 listopada (piątek)

9.00 – 12.00 – złożenie kwiatów na grobach zasłużonych osób, honorowych obywateli

9.00 – cmentarz przy ulicy Starocmentarnej – grób Adama Piwowara

9.30 – Cmentarz ul. 11 listopada – honorowy obywatel Piotr Kosiń,

10.00 – cmentarz w Gołonogu – Michał Bokalski,

10.30 – Ząbkowice – honorowy obywatel Kazimierz Kalaga, bracia Adamieccy, Jan Mizerkiewicz.

ŁĘKA (ul. Przelotowa 185a, świetlica środowiskowa)

17.00 – złożenie kwiatów pod obeliskiem Zygmunta Różyckiego, wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych w świetlicy w Łęce (wstęp wolny).

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA (ul. Kościuszki 25)

17:00 – koncert patriotyczny w wykonaniu uczniów Katolickiej Szkoły Podstawowej z Oddziałem Przedszkolnym SPSK w Dąbrowie Górniczej. Obowiązuje rezerwacja bezpłatnych wejściówek.

9 listopada (sobota)

KLUB OSIEDLOWY „HELIKON” (ul. Wojska Polskiego 45)

17.00 Koncert „Póki Polska żyje w nas”, bilety 10 zł dostępne na palac.art.pl i w kasie PKZ

11 listopada (poniedziałek) – OBCHODY ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI:

10.00 – test syren

10.00 – 11.00 uroczystości na Placu Wolności, złożenie kwiatów pod tablicą 11 pułku piechoty, wystawa pojazdów służb mundurowych, wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych z Chórem Zorza.

11.11 – „Dąbrowski Bieg dla Niepodległej”, Park Hallera (www.csir.pl): udział w wydarzeniu jest bezpłatny, zapisy w dniu biegu od godz. 10:00.

11.15 – uroczystości na Placu Bema, złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy,

12.00 – msza za Ojczyznę, Bazylika Najświętszej Maryi Panny Anielskiej, następnie złożenie urny z ziemią z grobu Marianny i Jerzego Szeląg, wyróżnionych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata,

13.00 – „Pogoria Morsuje dla Niepodległej” – zbiornik wodny Pogoria III,

16.00 – Występ Zespołu Pieśni i Tańca PKZ „Gołowianie” – Fabryka Pełna Życia (Warsztat),

17.00 – ognisko patriotyczne przygotowane przez Katolicką Szkołę Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Dąbrowie Górniczej – Fabryka Pełna Życia.

PAŁAC KULTURY ZAGŁĘBIA (Plac Wolności 1)

18.00 – Koncert Dawida Tyszkowskiego, bilety 99 zł, 80 zł dostępne na palac.art.pl i w kasie PKZ.

Wydarzenia towarzyszące:

MUZEUM MIEJSKIE „SZTYGARKA” (ul. Legionów Polskich 69)

31.10 – 10.11.2024r. – wystawa czasowa pt. „Bolesław Burski 1905 – 1984”.

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA (ul. Kościuszki 25)

14.10 – 8.11.2024r. – konkurs plastyczny „DoWolności wyrazu”. Konkurs skierowany jest do uczniów szkół podstawowych (w wieku 7-13 lat), a jego celem jest plastyczne zinterpretowanie wiersza pn. „Ojczyzno Nasza” Aleksandra Fredry.

2-30.11.2024r. – autorska wystawa pn. „Bohaterowie i Bohaterki Niepodległości”.

MŁODZIEŻOWY OŚRODEK PRACY TWÓRCZEJ (ul.3 Maja 30)

31.10 – 30.11.2024r. Wystawa prac plastycznych pt. „Pasja i patriotyzm”.

 

Harmonogram do pobrania: harmonogram dni wolnościowe 2024

 

Partnerzy wydarzenia:

Urząd Miasta Dąbrowa Górnicza, Pałac Kultury Zagłębia, Miejska Biblioteka Publiczna, Centrum Sportu i Rekreacji, Hufiec ZHP Dąbrowa Górnicza, III Liceum Ogólnokształcące, Młodzieżowy Ośrodek Pracy Twórczej, Fabryka Pełna Życia, Katolicka Szkoła Podstawowa, Centrum Aktywności Obywatelskiej, Pogoria Morsuje, Państwowa Straż Pożarna, 13 Śląska Brygada Obrony Terytorialnej, KM Policji, Straż Miejska, Wydział Zarządzania Kryzysowego, Stowarzyszenie Miejska Orkiestra Dęta.