Demokracja, wolność, parlamentaryzm, patriotyzm – Święto Narodowe Trzeciego Maja kojarzy się właśnie z tymi wartościami. Nasza Konstytucja była pierwszą w Europie, uchwaloną w 1791 r.

Konstytucja 3 Maja była pierwszym takim dokumentem w nowożytnej Europie, a drugim na świecie po konstytucji amerykańskiej. Przyjęto ją podczas obrad tzw. Sejmu Wielkiego. Dla stojącej nad grobem Rzeczpospolitej konstytucja miała być ratunkiem. Wprowadzała trójpodział władzy – na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, ograniczała rozbuchaną demokrację szlachecką, likwidując niesławne liberum veto w Sejmie i ograniczając prawa polityczne biedoty szlacheckiej, zwiększała za to prawa mieszczan i zapowiadała poprawę doli warstwy chłopskiej.

Rocznica przyjęcia Konstytucji 3 Maja jest świętem ustanowionym w 1919 r. Wcześniej, przez okres zaborów oraz później, w czasach PRL, publiczne obchodzenie tego dnia było zabronione, ponownie stało się świętem państwowym w 1990 r. Co ciekawe, rocznica uchwalenia majowej konstytucji to także święto państwowe Litwy.

 

Foto: Wikipedia, Jan Matejko, Konstytucja 3 Maja 1791 roku, 1891