Dostępne skróty klawiszowe:
W finale tegorocznego konkursu znalazło się 7 dworców: Dąbrowa Górnicza, Goleniów, Konin, Siedlce, Wadowice, Włocławek i Zakopane. Finalistów wybrano, opierając się na zgłoszeniach internautów oraz niezależnych audytach. W procesie selekcji badano przede wszystkim poziom czystości, dostępność dla osób o ograniczonej mobilności, jakość informacji pasażerskiej, atrakcyjność architektury i otoczenia, jak również poczucie bezpieczeństwa i profesjonalizm obsługi.
Jak zauważył Marcin Trela, wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego i zarazem członek tegorocznego jury, w gronie finalistów znalazły się obiekty ultra nowoczesne, modernistyczne i równolegle budynki historyczne, odtworzone pieczołowicie z poszanowaniem tradycji. O palmę pierwszeństwa konkurowały miasta duże, lokalne węzły przesiadkowe, stacje obsługujące codzienne dojazdy do miejsc pracy czy nauki oraz miejscowości turystyczne.
Kolejny juror, Igor Sokołowski, znany dziennikarz i zarazem dyżurny ruchu zdradził, że obrady kapituły miały charakter konstruktywnej dyskusji. – Przy okazji konkursu spotkała się grupa osób związanych od dłuższego czasu z transportem kolejowym. Staraliśmy się rzetelnie spojrzeć na mocne i słabe strony poszczególnych propozycji i w wielu przypadkach konfrontowaliśmy swoje wrażenia z opiniami portali miejskich czy kolejowych. Tak aby rzeczywiście znaleźć obiekt, który jest przyjazny dla pasażerów. Tym bardziej, że sami należymy na co dzień do tego grona.
Zdaniem jurorów, najlepszy z siedmiu finalistów okazał się dworzec w Zakopanem. Sukcesem, jaki towarzyszył rewitalizacji budynku. było odtworzenie historycznego charakteru obiektu i jego wnętrz w stylu art déco. Bardzo dobrze przyjęte przez korzystających z dworca zostało przywrócenie charakterystycznego neonu z okresu PRL, umieszczonego na bramie wejściowej prowadzącej na perony. Podczas modernizacji przywrócono oryginalne elementy wnętrza i dawną kolorystykę.
– Mnie osobiście zachwyciła przebudowa wnętrza z nawiązaniem do czasów początku kurortu – mówi Dorota Daszkowska-Kosewska, również zaangażowana w prace jury konkursowego. – Można tu znaleźć elementy butelkowej zieleni, drewniane bale na suficie, ciepła biel okładzin ściennych, gresowe posadzki, szklane balustrady z góralskim nadrukiem, koliste lampy oraz elementy z polerowanego mosiądzu. Ale równolegle nowoczesne wiaty, ławki oraz tablice informacyjne, obniżone torowisko i przebudowane perony dostępne bez barier architektonicznych.
Równolegle z pracami jury przeprowadzono internetowe głosowanie publiczności, w którym zdecydowanie zwyciężyła Dąbrowa Górnicza. Dworzec, oddany niedawno użytku po gruntownej przebudowie, przez kilkadziesiąt lat był nieużywany. Wynikało to z faktu, że miasto historycznie obsługiwały dwie linie kolejowe – normalnotorowa kolej warszawsko-wiedeńska oraz szerokotorowa iwanogorodzko-dąbrowska. W II połowie XX wieku zdecydowano, że w użytku pozostanie tylko jeden z historycznych budynków, a oryginalny obiekt z 1888 r. nie jest już potrzebny.
Sytuację zmienił dopiero projekt budowy centrum przesiadkowego. Nowszy dworzec został wyburzony, a obiektowi na „wiedence” przywrócono zapomnianą świetność. Do gmachu z czerwonej cegły powróciła obsługa pasażerów, a powierzchnie biurowe przeznaczono na Dąbrowski Inkubator Przedsiębiorczości. Gruntownie zmieniło się także całe otoczenie W miejscu przejazdu kolejowo-drogowego wybudowano wiadukt, po obu stronach torów przygotowano 375 miejsc postojowych, otwarto parking rowerowy oraz zrewitalizowane tereny zielone.
– Nagroda, za którą stoją głosy podróżnych i mieszkańcy ma szczególną wartość. Tysiące osób każdego dnia korzysta z dworców i w praktyce ocenia zmiany realizowane we wnętrzach, na peronach i w otoczeniu kolei – zauważa dr Jakub Majewski, prezes Fundacji „Pro Kolej” i inicjator konkursu. – Dlatego głosy publiczności stanowią najlepszą recenzję programów inwestycyjnych, a pozytywny odbiór poszczególnych projektów potwierdza, że warto inwestować w kolej.
Tegoroczny konkurs został zorganizowany po patronatem Urzędu Transportu Kolejowego, Instytutu Kolejnictwa, Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Towarzystwa Urbanistów Polskich oraz PTTK przy wsparciu firm PORR, Dasag oraz Lagardere Travel Retail. W poprzednich latach tytuł „Dworca Roku” zdobyły obiekty w Wągrowcu (2018), Rudzie Śląskiej Chebziu (2019), Goczałkowicach-Zdroju (2020), Oświęcimiu (2021), Cieszynie (2022) oraz grupa dziewięciu dworców położonych w Dolinie Popradu (2023). „Nagrodę Publiczności” otrzymały natomiast kolejno dworce w: Kartuzach, Tarnowie, Przemyślu, Wrocławiu, Kątach Wrocławskich oraz Gdańsk Główny.